18 grudnia mijają trzy lata od wejścia w życie nowej ustawy o kredycie konsumenckim. Nadal jednak może ona sprawiać liczne problemy interpretacyjne i praktyczne, czego badaniem zajął się również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Jednym z założeń w/w ustawy jest możliwość dowolnej, całkowitej lub częściowej, spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie. Jej dokonanie nie może być obwarowane żadnymi wymogami, konsument ma w tym zakresie pełną swobodę. W przypadku dokonania takowej spłaty, całkowity koszt kredytu winien ulec obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy.
W doktrynie pojawiły się wątpliwości dotyczące właśnie tychże kosztów. Zwraca się bowiem uwagę, iż nie każda częściowa wcześniejsza spłata powoduje automatycznie obniżenie całkowitego kosztu kredytu. Mogą pojawić się bowiem np. opłaty za usługi, które są niezależne od wysokości kwoty kredytu jaka pozostała do spłaty, a zatem nawet częściowa wcześniejsza spłata kredytu nie spowoduje ich obniżenia. Uzasadnia się to m.in. brakiem zmiany nakładów kredytodawcy w związku z jej wykonaniem.
Wskazuje się również na możliwości szczegółowego uregulowania powyższego zagadnienia w umowie kredytu konsumenckiego. Dopuszcza się bowiem różne sposoby rozliczania wcześniejszych spłat, np. takie, w konsekwencji których okres kredytowania nie zostanie skrócony. Możliwe jest również zmniejszenie kolejnych rat.
Natomiast gdyby okazało się, że z uwzględnieniem powyższych zastrzeżeń całkowity koszt kredytu ulegnie obniżeniu, wydaje się, iż nie ma przeszkód, aby pozostawić kwestię ewentualnych rozliczeń na koniec okresu kredytowania, np. pomniejszając wysokość ostatniej raty.
Brak jest w ustawie o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011r. precyzji. Praktyce, UOKiKowi oraz Sądowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pozostaje zatem jej uzupełnienie, na co z pewnością trzeba będzie jeszcze poczekać.
Julia Rybczyńska
Aplikant radcowski
