Aktualności

Wykładnia przepisów przez prezesa UOKIK

Decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 26.08.2016r. (nr DDk-19/2016) dotycząca działalności Pośrednictwa Finansowego „Kredyty – Chwilówki” Sp. z o.o. zwraca uwagę za względu na oceną formularz informacyjnego. Zgodnie z ustawą o kredycie konsumencki przed zawarciem umowy z przedsiębiorcą, konsument powinien otrzymać na trwałym nośniku formularz informacyjny zwierający informacje określone szczegółowo w załączniku do wskazanej ustawy (art. 14 ust. 1). Formularz ten wg koncepcji Prezesa UOKiK powinien być przekazywany konsumentowi bez względu na to, czy została wcześniej zbadana jego zdolność kredytowa (obowiązek taki wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim) oraz bez konieczności weryfikacji innych danych. Praktyka polegająca na tym, iż dopiero po dokonaniu pewnych działań wstępnych klient ma możliwość otrzymania formularza jest błędna. UOKiK piętnuje tu praktykę wręczania formularz dopiero przed zawarciem umowy i tylko takim klientom, którzy w zasadzie są zdecydowani zawrzeć umowę. Zdaniem UOKiK przekazania formularza powinno odbyć się w taki sposób, aby umożliwić konsumentowi porównanie różnych „ofert” w spokoju i z odpowiednim czasem na zastanowienia się.

Tymczasem ustawa o kredycie konsumenckim nie zawiera tak szczegółowych regulacji w zakresie przekazania formularz informacyjnego, w szczególności nie reguluje jaki powinien być poziom wiedzy przedsiębiorcy o kliencie. Należy jednak zwrócić uwagę na dwie okoliczności – formularz zawiera informacje wskazane bardzo szczegółowo przez ustawę oraz nie określa, jaki charakter ma przedstawienie danych konsumentowi. W omawianej decyzji kilka razy pojawiało się utożsamienie formularza z „ofertą” (str. 31). Takie zestawienie pojęć może prowadzić do tego, że formularz jest traktowany jako oferta – zgodnie z art. 66 § 1 kodeksu cywilnego. W konsekwencji oznacza to, iż przedsiębiorca doręczający formularz informacyjny konsumentowi jest związany warunkami, na jakich zawrze z tym konsumentem umowę. Jeżeli przyjąć, że formularz wręczany jest przed zbadaniem zdolności kredytowej tego konsumenta, to prowadzi to do wniosku, że jeżeli pożyczkodawca wręczył go konsumentowi, to mimo braku zbadania jego zdolności kredytowej jest zobowiązany z konsumentem umowę zawrzeć. Jeżeli przyjąć, iż formularz oferty w wyżej wskazanym rozumieniu nie stanowi, to możliwość „porównania ofert” przez klienta na podstawie różnych wręczonych mu formularzy jest iluzoryczna, z tego powodu, że dane w formularzach mogą się zmienić w zależności od podania określonych informacji przez konsumenta lub zbadania jego zdolności kredytowej. Konkludując takie rozważania, należy dojść do wniosku, iż mimo że nie wiadomo czy w ogóle klient otrzyma jakąkolwiek pożyczkę, to powinien otrzymać formularz, aby być poinformowany. Nie bardzo jednak wiadomo o czym go w takiej sytuacji poinformować oraz w jakim celu. Niestety Prezes UOKiK w omawianej decyzji nie wyjaśnia tej kwestii.

Wydaje się także, iż działania polegające na doręczeniu klientowi formularza bez pozyskania od niego choćby podstawowych danych (nie mówiąc już o zbadaniu zdolności kredytowej) może stanowić wprost o działaniu przedsiębiorcy sprzecznym z art. 24 ust. 2 pkt 4) ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Przepis ten bowiem, odnosi się do „proponowania nabycia” usług finansowych, co bezsprzecznie dotyczy także działań przedkontraktowych, do których zaliczyć należy przekazywanie formularzy informacyjnych w zakresie uregulowanym w ustawie o kredycie konsumenckim. Omawiany przepis dotyczy dostosowania proponowanych usług do cech konsumentów, które są dostępne dla przedsiębiorcy. We wskazanej wyżej decyzji zawarta jest wskazówka, aby przedsiębiorca w ogóle nie podejmował żadnych środków w zakresie ustalenia tych cech, ale aby rozpoczął proces „proponowania” swojego produktu. Przedsiębiorca jest w pułapce.

Rafał Kołodziński

radca prawny

Wykorzystujemy pliki cookies do prawidłowego działania strony. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie ciasteczek? View more
Akceptuję