Świadomość prawna konsumentów jest coraz większa i powszechniejsza jest też wiedza dotycząca możliwości odstąpienia przez konsumenta od umowy zawartej z przedsiębiorcą. Nie od każdej umowy konsument może odstąpić – jedynie od zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa. Może to być zatem umowa zawarta w drodze sprzedaże bezpośredniej – np. w domu klienta lub na pokazie organizowanym przed przedsiębiorcę. Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa to także sprzedaż wysyłkowa.
Termin odstąpienia wynosi zasadniczo 10 dni od dnia zwarcia umowy (w przypadku usług) lub od dnia dostarczenia towaru (w przypadku sprzedaży towarów), a do jego zachowanie wymagane jest nadanie przesyłki poleconej.
Istotą takiego odstąpienia jest brak wskazania przyczyny przez konsumenta. Oznacza to, że w praktyce konsument może od umowy odstąpić w ogóle nie uzasadniając swojej decyzji. Uprawnienie to zatem jest niezależne od przyczyn odstąpienia i w samym oświadczeniu konsumenta nie musi być wskazane.
Nie od każdej umowy umowa zwartej w wyżej wskazany sposób konsument może odstąpić bez podania przyczyny. Kategorią takich umów są umowy o usługi turystyczne. Obejmują one wszystkie umowy dotyczące organizacji wyjazdów. Odstąpienie od umowy o usługi turystyczne jest możliwe na mocy ustawy, ale tylko w określonych przypadkach (np. zmiana ceny). Nie będą tu miały zastosowania przepisy o odstąpieniu bez podania przyczyny.
Może się jednak zdarzyć tak, że sama umowa między konsumentem a biurem podróży będzie przyznawała klientowi biura większe uprawnienia niż ustawa. Dopuszczalne jest bowiem ustalenie dla klienta, że będzie miał możliwość odstąpienia od umowy w określonym czasie bez podawania przyczyny i bez ponoszenia z tego tytuł dodatkowych kosztów. Dlatego warto dokładnie czytać umowy.
Rafał Kołodziński
Radca prawny
