Na czerwiec 2014r. planowane jest uchwalenie nowej ustawy o prawach konsumenta i zmianie kodeksu cywilnego. Stanowi ona implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011r. w sprawie praw konsumentów. Ustawa wprowadza wiele zmian w obrocie konsumenckim a także między profesjonalistami.
Konstytuuje niejako również regułę szczególnie dotyczącą tzw. sprzedaży wysyłkowej czy też sklepów internetowych, w zakresie przejścia ryzyka utraty lub uszkodzenia towarów na konsumenta w chwili wejścia przez niego lub osobę trzecią wskazaną przez konsumenta, inną niż przewoźnik, w fizyczne posiadanie towarów. Istotne jest bowiem, że zgodnie z nowymi przepisami, ryzyko przechodzi na konsumenta z chwilą dostarczenia towarów przewoźnikowi, jeżeli konsument zlecił temu przewoźnikowi ich transport, a przedsiębiorca nie oferował takiej możliwości. Oznacza to, że w przypadku, kiedy to sprzedawca decyduje o wyborze przewoźnika, on ponosi ryzyko utraty lub uszkodzenia. Natomiast w przypadku bierności sprzedawcy w tym zakresie, ryzyko to obciąża kupującego.
Podstawą powyższego będą dodane do kodeksu cywilnego: art. 4541 modyfikujący definicję miejsca spełnienia świadczenia a także § 3 i § 4 art. 548 wskazujące, że za wydanie kupującemu-konsumentowi rzeczy sprzedanej uważa się jej powierzenie przez sprzedawcę przewoźnikowi, gdy sprzedawca nie miał wpływu na wybór przewoźnika przez kupującego.
Dotychczas natomiast w kontaktach z konsumentami odpowiedzialność sprzedającego nie kończyła się na przekazaniu towaru przewoźnikowi, lecz trwała ona do czasu dostarczenia kupującemu. Zasada ta jednak nie wynikała wprost z obowiązujących przepisów, lecz została ukształtowana przez orzeczenia SOKiK, wydane w wyniku postępowań prowadzonych przez UOKiK, w tym również postanowienia wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych.
Odnośnie natomiast kosztów odstąpienia od umowy art. 34 ust. 2 stanowi, że „Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów” . Brak stosownej informacji w regulaminie sklepów internetowych może zatem skutkować koniecznością zapłaty kosztów zwrotu przesyłki. Zasada nie uległa zmianie, lecz została wyrażona wprost.
Czy zatem nowa ustawa o prawach konsumenta i zmianie kodeksu cywilnego zrodzi konieczność zmian w dotychczas funkcjonujących regulaminach np. sklepów internetowych? Wydaje się, że jednak konieczne będzie ich zweryfikowanie celem dostosowania do nowych przepisów.
Julia Rybczyńska
Aplikant radcowski